-
بررسی قوانین مرتبط با « تصرف »، در شاخه های مختلف حقوقی
یکشنبه 19 اسفند 1397 20:14
الف- بررسی ماده 35 « قانون مدنی »: ماده 35 « قانون مدنی » که حسب مفاد ماده 1322 همان قانون، در شمار « امارات قانونی »، قرار گرفته از جمله « امارات »ی، است که می توان گفت « اثبات » اکثریت « دعاوی مربوط به مالکیت » بر پایه آن، استوار می گردد. اگر چه در ماده 35 « قانون مدنی »، امکان « اثبات » خلاف « اماره تصرف » پیش بینی...
-
شرایط « اماره » بودن « ید » چیست؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 20:10
برای اینکه « مـتصرف » بخواهد از « اماره ید »، استفاده کند، نباید از خود، « نفی حق » نماید یا « اقرار به نفع ثالثی » کند. اگر « نفی حق از خود » کند، خاصیت « اماره » از بین می رود و اگر « اقرار به نفع غیر » نمود؛ ولی نتوانست ثابت کند که « ملک » به « ناقل صحیح »، به او، منتقل شده است، « مالکیت » وی سلب می شود؛ ولی اگر...
-
نحوه « کاشفیت از ید » چیست؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 20:08
« اماره » عبارت است از اوضاع و احوالی که به حکم « قانون » یا در نظر « قاضی »، « دلیل بر امری » شناخته می شود. ( ماده 1321 « قانون مدنی ) « اماره تصرف » یکی از « امارات قانونی » و از شیوه های « اثبات مالکیت »، به شمار می رود. مطابق ماده 1322 « قانون مدنی »: « « امارات قانونی » « امارات »ی است که قانون آن را « دلیل بر...
-
مفهوم « تصرف » یا « ید » چیست؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 20:06
یکی از « اماره »های مهم، در « اثبات مالکیت »، « قاعده ید » است. از این قاعده، به « اماره تصرف »، « اماره ید » و « قاعده تصرف » نیز، نام برده شده است. اهمیت و کاربرد وسیع این قاعده موجب گردیده که معمولا، فقیهان و حقوقدانان در اظهارات و نوشته های خود، به این قاعده، اشاره کنند و در مقام « تنازع » و « اختلاف »، به عنوان «...
-
ویژگیهای « ادله اثبات دعوی » چه هستند؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 20:04
« ادله اثبات دعوا » ویژگیهائی دارد که عبارتند از: الف- « انحصاری بودن ادله اثباتی » ب- « لزوم ارائه و استناد دلائل توسط متداعیین » ج- « متناسب بودن ادله اثبات در کلیه دعاوی ». الف- انحصاری بودن « ادله اثباتی »: هر یک از « اصحاب دعوا »، در « اثبات دعاوی » خود، مقید به استفاده از « ادله »ای، هستند که جواز آن از سوی...
-
« ادله اثبات دعوی » کدامند؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 20:02
بررسی « نهادهای حقوقی » در دو مرحله « ثبوت » و « اثبات »، یکی از روشهای متداول در « تحلیل حقوقی »، می باشد. « ثبوت » « عالم واقع » است و ماهیت آن اعم است از « حکم » یا « موضوع » و « اثبات » « تلاش برای علم یافتن به ثبوت » است. « ثبوت » وجودی مستقل از « اثبات »، دارد و هدف « حقوق » نیز، دستیابی به همین وجود مستقل، است؛...
-
وضعیت « مالکیت » در مورد فضای بالا، زیرزمین و اطراف « ملک » به چه شکل، است؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 19:48
مطابق ماده 38 « قانون مدنی »: « « مالکیت » زمین مستلزم « مالکیت » فضای محاذی آن است تا هر کجا، بالا رود و همچنین است نسبت به زیرزمین؛ بالجمله، « مالک » حق همه گونه « تصرف » در « هوا » و « قرار »، دارد؛ مگر آن چه را که قانون استثناء کرده باشد. » طبیعی است به دلیل این « مالکیت »، هیچ کس حق تعرض و تجاوز را ندارد. حتی...
-
اماره های « اشتراک » و « اختصاص » چه هستند؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 19:47
در مواردی که طبقات ساختمان به چند نفر، تعلق داشته باشد و حدود « مالکیت » آنها در اسناد، معین نشده باشد، ممکن است در « مالکیت » دیوارهای عمارت و به ویژه، سقف مشترک، بین « مالک »ان، اختلاف ایجاد شود. در این صورت، اگر اصحاب دعوی دلیلی بر « مالکیت » خود، اقامه نکنند، باید از راه « تشخیص متصرف »، فصل خصومت کرد و « مالک »...
-
محدودیتهائی که به جهت « مجاورت »، در « مالکیت » اشخاص، ایجاد می شوند چه هستند؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 11:00
مقررات فصل سوم « قانون مدنی » در باب « حق ارتفاق نسبت به ملک غیر » و در « احکام و آثار املاک نسبت به املاک مجاور »؛ از قبیل، « حق العبور »، « حق المجری »، « حق پنجره و روزنه و شبکه »، « حق الشرب »، « حق منظره »، « حق ناودان » و « حق فاضلاب »، است که آن هم، مستلزم انعقاد نوعی عقد بین طرفین، با رعایت « عرف و عادت محل »،...
-
اداره « آپارتمان » به عهده چه کسانی است؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 10:58
در مورد اداره « قسمتهای مشترک »، بین « قانون مدنی » و « قانون تملک آپارتمانها »، تفاوت بسیاری وجود دارد. مطابق ماده 6 « قانون تملک آپارتمانها »: « چنانچه قراردادی بین « مالک »ین یک ساختمان، وجود نداشته باشد، کلیه تصمیمات مربوط به اداره و امور مربوط به « قسمتهای مشترک »، به اکثریت آراء « مالک »ینی است که بیش از نصف...
-
محدودیتهای « مالکیت » در اثر زندگی در « آپارتمان »، به چه شکل است؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 10:56
در گذشته، « آپارتمان نشینی » به شکل امروز، چندان رایج نبود و نتیجتا، « قانون مدنی » فقط، دو ماده از موادش را به آن، اختصاص داده بود؛ ولی با گسترش شهرها و ساخته شدن ساختمانهای چندطبقه، مشکلات حقوقی و اجتماعی فراوانی نیز، به وجود آمد که بخشی از آن، به علت فقدان « فرهنگ آپارتمان نشینی » و بخشی به علت « خلاء قانونی »، به...
-
چگونه « دخالت دولت » می تواند « مالکیت » را محدود سازد؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 10:54
قوانین حاکم بر جوامع بشری، باید منطبق با فطرت و طبیعت انسانها، باشد. آیات و روایات متعددی بر جواز و بعضی بر لزوم دخالت دولت در « اقتصاد » و طبعا، « حقوق مالکیت خصوصی »، وجود دارد؛ از جمله، آیات 1 سوره « انفال » و 6 و 7 سوره « حشر » که « انفال » را متعلق به خدا و رسول خدا، می دانند و آیه 41 سوره « حشر » که متذکر می شود...
-
وقتی « عدم اضرار به غیر » محدودکننده « مالکیت » می شود!
یکشنبه 19 اسفند 1397 10:52
حد « تصرفات مالکانه » محدود به مصالح اجتماعی، طبق قانون، می باشد. در « حقوق اسلام »، در مقابل « اصل تسلیط » یا « قاعده تسلیط » که ناظر بر اختیار ظاهرا، بی حد و حصر « مالک »، است، « قاعده لاضرر » وجود دارد که گاه، در تعارض با « قاعده تسلیط »، است. نسبت منطقی بین « قاعده تسلیط » و « قاعده لاضرر »، « عموم و خصوص من وجه »...
-
دامنه « مالکیت » تا کجاست؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 10:49
« دامنه مالکیت » افراد مطلق نبوده و می تواند توسط عواملی، محدود یا سلب شود. از جمله مواردی که موجب « محدود شدن » یا « سلب » این « مالکیت » می شود، عبارتند از: « عدم اضرار به غیر »، « دخالت دولت »، « محدودیتهای زندگی در آپارتمان » و « محدودیتهای ناشی از مجاورت ».
-
آیا « مالکیت » دائمی است؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 10:41
تنها، « مالکیت » یک « حق عینی دائمی » است و در این امر، با سایر « حقوق عینی »؛ مثل « حق انتفاع »، « حق سکنی » و ...، تفاوت دارد. « دائمی بودن مالکیت » بدین معناست که گذشت زمان هر چند طولانی و عدم استفاده « مالک » از مال خود، موجب « سلب حق مالکیت » از وی، نمی گردد. در « فقه امامیه »، برخی با استناد به جمله « امام علی...
-
« انحصاری بودن »؛ یکی از ویژگیهای « مالکیت »
یکشنبه 19 اسفند 1397 10:38
معنای « انحصاری بودن مالکیت » چنان با « اطلاق »، درآمیخته است که جدائی بین آن دو، مشکل است. هر گاه، « انحصار » در مقابل معنای « اطلاق »، قرار گیرد، به معنای « عدم تجزیه »، است. در این معنا، « مالک » حق دارد به تنهائی و به صورت کامل، حقش را اجراء کند و هیچ کس بدون اذن و اجازه او، « حق تصرف » در مالش را ندارد. این حق...
-
آیا « مالکیت » مطلق است؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 10:35
در « حقوق اروپا »، « مطلق بودن مالکیت » تحت تأثیر شرایط سیاسی زمان خود، بوده است. استعمال صفت « مطلق » در اروپا، در جهت تثبیت « مالکیت » در مقابل « مالکیتهای دولتی » و حمایت از « لیبرالیسم »، بوده است. این کلمه بر یک نکته سیاسی، تکیه داشت که « هر فرانسوی باید بتواند « لوئی شانزدهم » بشود. » بنابراین، « مطلق بودن »...
-
ویژگیهای « مالکیت »
یکشنبه 19 اسفند 1397 10:33
« قاعده مالکیت » در « فقه اسلامی »، « قاعده تسلیط » است که از مجموعه روایات و به ویژه حدیث نبوی « الناس مسلطون علی اموالهم »، سرچشمه گرفته و پشتوانه ای محکم در ادله « عقل » و « نقل »، دارد و به معنای « اختیار تام مالک بر مال خویش و سلطه مالکانه اش در کلیه تصرفات مربوط به دارائی خود »، می باشد. از این اصل، چند نتیجه...
-
محدودیتهای انتقال « اموال » چیست؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 10:30
« مالکیت » اقتضاء دارد که « مالک » بتواند مال خود را به هر نحوی که می خواهد؛ مثل بخشش، صلح، فروش، یا اجاره، واگذار نماید. لذا، اصل اولی در اموال، « انتقال پذیری » آن است؛ لیکن امکان دارد به دلائلی، انتقال مال به دیگران، غیرممکن یا محدود شود. « انتقال ناپذیری » جنبه « استثنائی » دارد و ممکن است به حکم قانون یا با...
-
اجزاء و عناصر « مالکیت » کدام است؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 10:27
در عصر « ژوستینین »، « مالکیت » در « حقوق روم »، شامل سه امر، بود: 1- « حق انتفاع و استعمال ». 2- « حق بهره برداری از منافع ». 3- « حق در اختیار داشتن ». جمع این سه حق « مالک » را در جایگاه « مالکیت »، قرار می داد. این سه عنصر در تعریف « حق مالکیت »، در « حقوق فرانسه » و حتی در « حقوق ایران » نیز، وارد شده است. در...
-
اقسام « مالکیت » در « اسلام »، چیست؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 10:25
در « اسلام »، دو نوع « مالکیت » وجود دارد: الف- « مالکیت حقیقی ». ب-« مالکیت اعتباری ». الف- « مالکیت حقیقی »: مقصود از « مالکیت حقیقی »، « قدرت و سلطنت تکوینی خداوند بر تمامی موجودات جهان هستی » است. بنابراین، آن چه « غیر خدا » به شمار می آید « ملک حقیقی » اوست. خداوند از آن رو که آفریننده و پدیدآورنده جهان هستی است،...
-
« مالکیت » در « اسلام »، چگونه است؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 10:22
باید توجه داشت که « مالکیت در اسلام » بر اساس « جهان بینی ایمان به مبداء و معاد »، سرچشمه می گیرد و بر این اساس، از دیدگاه اسلام، کلیه موجودات جهان « مملوک خداوند » هستند و اموالی که در دست انسانها، با شرایط خاصی، قرار می گیرند نیز، ذاتا، از آن خداوند، بوده و به طور عاریت، به انسانها، عطاء شده و متقابلا، وظائفی برای...
-
معنا و مفهوم « مالکیت » چیست؟
یکشنبه 19 اسفند 1397 10:18
« مالکیت » را از ابعاد مختلف تاریخی، اجتماعی وسیاسی، می توان مورد مطالعه، قرار داد؛ اما از لحاظ حقوقی، « مالکیت » کاملترین نوع « حق عینی » بوده و حقی است که به موجب آن، مال به طور مطلق و دائم، در انحصار و تحت اختیار شخصی خاص، قرار می گیرد. « حق مالکیت » دارای ویژگی « اطلاق »، « انحصار » و « دوام »، است؛ بدین معنا که «...
-
انواع « اموال مجهول المالک » چیست؟
چهارشنبه 1 اسفند 1397 09:08
« قانون مدنی » در مواد 122 و 172، انواع « مجهول المالک » را برشمرده و احکام خاصی را برای هر یک از این اموال، مقرر داشته است: الف- « اشیاء پیداشده » ب- « حیوانات ضاله » الف- « اشیاء پیداشده »: این اشیاء که در « فقه »، « لقطه » نامیده می شوند « اموال مملوک گمشده »ای هستند که « بدون متصرف »، یافت می شوند و « اعراض » شخص...
-
« اموال مجهول المالک » چه هستند؟
چهارشنبه 1 اسفند 1397 09:06
« قانون مدنی » « اموال مجهول المالک » را تعریف نکرده؛ لیکن به طور کلی، مقرر داشته که به مصرف « فقراء »، می رسد. مطابق ماده 28 « قانون مدنی »: « « اموال مجهول المالک » با اذن حاکم یا مأذون از قبل او، به مصارف « فقراء »، می رسد. » « مجهول المالک » را باید از « اموال عمومی »، شمرد که قانون مصرف آن را « دستگیری از فقراء »...
-
« مالکیت انفال » با کیست و چه رابطه ای میان « انفال » و « مشترکات عمومی » و « مباحات »، وجود دارد؟
چهارشنبه 1 اسفند 1397 09:05
اصل 45 « قانون اساسی » « انفال » را در اختیار « حکومت اسلامی »، به طور عام، قرار داده است. « انفال » در « فقه »، متعلق به منصب « امامت » و « مقام رهبری جامعه اسلامی »، است. البته « انفال » متعلق به شخص « امام » و « رهبر »، نیست؛ بلکه متعلق به « منصب امام »، است و در صورت فوت یا شهادت، به « امام » یا « رهبر » بعدی که...
-
« انفال » چیست و مصادیق آن کدام است؟
چهارشنبه 1 اسفند 1397 09:02
« انفال » در لغت، به معنای « هر شیء زائد بر اصل و زیاده بر استحقاق »، آمده است. در اصطلاح حقوقی، تعاریف زیادی از « انفال »، آمده که از مجموع این تعاریف، می توان چنین نتیجه گرفت که « انفال » عبارت است از: « اموالی که « مالک خاص » نداشته و متعلق به مقام و منصب امامت و رهبری جامعه اسلامی، است تا طبق مصالح عامه مسلمین، آن...
-
مقررات راجع به « شکار » چیست؟
چهارشنبه 1 اسفند 1397 09:01
طبق نظر فقهاء، می توان « حیوان وحشی » را « شکار » و « تملک » کرد. البته « حیوان وحشی » نباید دارای « مالک خاص »ی، باشد. لذا، « قانون مدنی » پس از آنکه به موجب ماده 179، مقرر داشته است: « « شکار کردن » موجب « تملک » است. »، در ماده 180، می افزاید: « « شکار » حیوانات اهلی و حیوانات دیگری که علامت « مالکیت » در آن، باشد...
-
« دفینه » چیست و چگونه می توان آن را « تملک » کرد؟
چهارشنبه 1 اسفند 1397 08:59
با توجه به ماده 174 « قانون مدنی »، فقط، « دفینه »ای که « مالک » آن معلوم نباشد « ملک » کسی است که آن را پیدا کرده. لذا، « دفینه » نباید « مالک خاص » داشته باشد و فقهاء گفته اند اگر انسان در زمینی که « ملک » کسی نیست، گنجی پیدا کند و « مالک » آن به هیچ وجه، مشخص نباشد، مال خود اوست. در این امر، بار اثبات بر عهده کسی...
-
شرایط « استفاده » از « معادن » یا « تملک » آنها چیست؟
چهارشنبه 1 اسفند 1397 08:57
« فقهای امامیه » معادن را به دو قسم « ظاهری » و « باطنی »، تقسیم کرده اند. « معادن ظاهری » معادنی را گویند که روی زمین، قرار داشته و با برداشتن کمی از سطح زمین، معدن آشکار می گردد؛ مثل معدن نمک که برخلاف « معادن باطنی »، است که می باید با استخراج و زحمت فراوان، به آن، رسید. اصل اولی این است که اجازه بهره برداری از...